Małopolska zachodnia. Jak gminy walczą ze smogiem?

Tylko 10 z 30 gmin w Małopolsce zachodniej wystąpiło do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarski Wodnej w Krakowie o dotacje dla mieszkańców do wymiany starych pieców grzewczych na nowe w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji. Tam, gdzie nie wystąpiono o dofinansowanie, urzędnicy tłumaczą, że szukają innych źródeł finansowania walki ze smogiem.

Tymczasem, jak zwraca uwagę Wojciech Ślusarczyk z Kalwaryjskiego Alarmu Smogowego, problem smogu wbrew temu co powszechnie się sądzi dotyczy nie tylko dużych miast, ale także małych miejscowości. – Potwierdza to przykład Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie powietrze jest bardzo złe – mówi Wojciech Ślusarczyk. Szacuje, że w Kalwarii i okolicy nawet do 99 proc. mieszkańców korzysta jeszcze z przestarzałych palenisk. Jak dodaje, w przypadku Kalwarii sytuację pogarsza jeszcze fakt, że w domowych piecach spala się tutaj odpady poprodukcyjne z zakładów meblarskich i szewskich.

Największą kwotę, ponad 668 tys. zł w ramach PONE w tym roku uzyskał Wolbrom. Drugie na tej liście są Kęty, których umowa z WFOŚiGW opiewa na ponad 481 tys. zł.

Pieniędzy powinno wystarczyć na wymianę starych kotłowni w 86 domach na nowoczesne kotły gazowe, węglowe i biomasę. Burmistrz Kęt Krzysztof Klęczar podkreśla, że zainteresowanie ze strony mieszkańców przerosło oczekiwania urzędu.

– Możliwość uzyskania dofinansowania do 6,5 tys. zł przy wymianie na ekologiczny piec węglowy i do 9,5 tys. zł na gazowy jest ofertą znacznie lepszą niż w latach poprzednich - ocenił burmistrz Kęt.

Danuta Grzesiak, naczelnik wydziału gospodarki komunalnej i ochrony środowiska Urzędu Miejskiego w Chrzano­wie tłumaczy, że gmina próbowała zdobyć ponad 665 tys. zł z programu Kawka.

– Jest bardziej opłacalny dla mieszkańców, ale na początku sierpnia okazało się, że program nie będzie realizowany na dotychczasowych zasadach – mówi urzędniczka. To nie znaczy, że chrzanowianie nie mogą liczyć na żadne wsparcie.

W tym roku na wymianę starych źródeł ciepła przeznaczono tutaj 260 tys. zł. Na 60 złożonych w tym roku wniosków przez mieszkańców o dofinansowanie podpisano już 53 umowy.

– W przypadku PONE było mało czasu na realizację – tłumaczy z kolei Michał Latos, rzecznik Urzędu Miasta i Gminy w Olkuszu. Jak dodaje jednak, olkuski urząd liczy na dofinansowanie w ramach Subregionu Małopolska Zachodnia. Jeśli złożone wnioski zostaną przyjęte, to kwota przeznaczona na dotacje dla mieszkańców gminy Olkusz przekroczy 1,82 mln zł, w tym jej wkład własny wyniesie 364 tys. zł.

Z kolei w Oświęcimiu tłumaczą, że w ramach PONE dotacje do pieca węglowego można uzyskać, gdy nie ma możliwości podłączenia się do sieci ciepłowniczej. Taka jest w Oświęcimiu, ale chętnych jest niewielu.
Stąd zdecydowano się nie przystępować do tego programu, ale dopłaty do wymiany pieców z własnego budżetu są cały czas realizowane. Dotąd skorzystało z niego 176 osób, a na dotacje wydano 825 tys. zł.

Kto wziął pieniądze?

- W 2016 roku do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie wpłynęło 29 wniosków w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji na łączną kwotę 14,9 mln zł.

W Małopolsce zachodniej dotacje uzyskały – w powiecie chrzanowskim: Trzebinia – 427,5 tys.zł, Libiąż – 117,2 tys. zł ; w powiecie olkuskim: Wolbrom – 668,3 tys. zł; w powiecie oświęcimskim: Kęty – 481,2 tys. zł, Brzeszcze – 188,8 tys. zł, Chełmek – 142,5 tys. zł; w powiecie wadowickim: Wadowice – 332 tys. zł, Kalwaria Zebrzydowska – 203,3 tys. zł, Wieprz – 188,8 tys. zł, Tomice – 161,8 tys. zł

- W ub. roku najwięcej starych kotłów w Małopolsce zachodniej zlikwidowano w Andrychowie – 72.
Ponadto stare piece na nowe ekologiczne wymieniono w: Kętach – 61, Chrzanowie – 56, Chełmku – 49, Libiążu
– 47, Wieprzu – 46, Trzebini – 41, Oświęcimiu mieście – 38, Wadowicach – 28, Bukownie– 15, Bolesławiu – 8, Brzeszczach – 4, Olkusz – 2, Alwernia – 1, Osiek – 1, Oświęcim gmina wiejska – 1. W sumie w całym województwie zlikwidowano 4446 starych kotłów.