Lwia grzywa – grzyb o zaskakujących właściwościach. Soplówka jeżowata może zmniejszyć ryzyko demencji. Na co jeszcze pomaga lwia grzywa?

Soplówka jeżowata (Hericium erinaceus) to jadalny grzyb o właściwościach leczniczych. Rośnie na rozkładającym się drewnie również w Polsce, choć tu jest na wymarciu i pod ochroną.

Gatunek nazywany lwią grzywą był wykorzystywany od czasów antycznych w medycynie Wschodu, a w tradycyjnej medycynie chińskiej ceni się zwłaszcza jego działanie w chorobach układu pokarmowego, m.in. wrzodach żołądka czy nowotworach jelit, a także refluksie i niestrawności.

Ponieważ lwia grzywa zawiera stymulujące odporność polisacharydy, w organizmie działają nie tylko miejscowo, ale też ogólnoustrojowo. Wspomagając prawidłową mikroflorę jelitową poprawia też parametry krwi, takie jak poziom cukru i lipidów, a także utrzymanie prawidłowej masy ciała i odchudzanie.

Zobacz: „Grzyb zombie” z serialu „The Last of Us” to w rzeczywistości gatunek, który wspomaga leczenie raka i jest dostępny w suplementach diety.

Działanie soplówki na układ nerwowy zostało potwierdzone znacznie później niż to w schorzeniach trawiennych. Ważne odkrycie dotyczyło jej właściwości pobudzających produkcję czynnika wzrostu nerwów (NGF). Takie działanie mają erinacyny i hericenony, antyoksydanty obecne w wyciągu z owocników i grzybni, które są pochodnymi terpenów. Stosowano je eksperymentalnie i z pozytywnym skutkiem w schorzeniach neurologicznych, takich jak choroba Parkinsona, Alzheimera czy stwardnienie rozsiane. Wstępne dane wskazywały także na działanie przeciwdepresyjne grzyba.

Właściwości soplówki dotyczące wzmacnianie regeneracji nerwów obwodowych zwróciły uwagę naukowców z australijskiego Uniwersytetu Queensland, którzy poddali je dalszym badaniom wraz ze swoimi kolegami z uczelni koreańskich. Udało im się wyizolować i zidentyfikować nowe biologicznie aktywne związki, do których należy monoterpen o nazwie hericen C i powiązana z nim pochodna izoindoliny N-de-fenyloetylo-izoheryceryna (NDPIH).

Związki te wyróżniała wyjątkowo silna zdolność do promowania wzrostu neurytów w neuronach hipokampa, czyli części mózgu odpowiedzialnej za pamięć i przetwarzanie emocji. Neuryty, nazywane też aksonami, to natomiast rodzaj długich wypustek komórek nerwowych (neuronów), które przekazują sygnały z ich wnętrza do kolejnych komórek w tkance neuronalnej.

Zobacz też: Grzyby należą do najzdrowszych produktów. Sprawdź ich właściwości antyrakowe i antywirusowe! Przedstawiamy najlepsze gatunki grzybów.

Badane substancje promowały także rozległy wzrost rozgałęzień tych aksonów w hodowanych neuronach hipokampu, nawet przy braku surowicy. Ta wyjątkowa aktywność neurotroficzna jest o tyle cenna, że związki te łatwo przenikają barierę krew-mózg.

– W testach laboratoryjnych mierzących neurotroficzne działanie związków wyizolowanych z Hericium erinaceus na hodowane komórki mózgowe odkryliśmy nieoczekiwanie, że promują wzrost wypustek neuronów, wydłużając je i łącząc z innymi komórkami nerwowymi – wyjaśnia jeden z badań prof. Fryderyk Meunier. Za pomocą mikroskopii superrozdzielczej dostrzegliśmy, że ekstrakt z grzybów i jego aktywne składniki znacznie zwiększają rozmiar stożków wzrostu aksonów, które są szczególnie ważne dla komórek mózgowych, aby zbierały sygnały ze swojego otoczenia i nawiązywały nowe połączenia z innymi neuronami w mózgu.

Zdaniem badaczy odkrycie to pomoże opracować zastosowania grzyba mogące chronić przed rozwojem chorób neurodegeneracyjnych i wspomagając ich leczenie. Lek ze wskazanych związków wymaga opracowania, ale już teraz można korzystać z neuroprotekcyjnych właściwości soplówki jeżowatej, sięgając po suplementy z otrzymanym z niej wyciągiem, a także zmielonym grzybem suszonym. Są polecane profilaktycznie m.in. przy zaburzeniach trawienia i odporności, a także w ochronie przed demencją.